Kalite yönetim sistemi yazılım faydaları neler?
Iso 16949 standardizasyonu Uluslararası Standartlar Örgütü (ISO) tarafından üretilen bir standardı ifade eder. Iatf 16949 nedir sorusuna ithafen diyebiliriz ki, iatf 16949 kalite yönetim sistem yazılımı, otomotiv imalatı ve ilgili hizmet bileşeni şirketleri için iso 9001:2016‘in uygulanması için özel gereksinimleri içerir ve bu standardın en son versiyonudur. Otomobil üreticileri ve ticaret grupları topluluğu olan IATF üyeleri bu standardı oluşturmuştur. Bu belge kimi kaynaklarda ts 16949 ve iatf 16949 belgesi olarak geçer.
Otomotivle ilgili ürünlerin tasarımı ve geliştirilmesi, üretimi, uygun olduğunda montajı ve servisi için kalite yönetim sistemi gereksinimleri, iso ts 16949 standardında tanımlanmıştır.Iso 16949, müşteri tarafından belirlenen bileşenlerin üretim ve/veya hizmet için üretildiği bir kuruluş içindeki konumlar için geçerlidir.
Destekleyici işlevler (tasarım merkezleri, şirket merkezi ve dağıtım merkezleri gibi), yerinde veya uzak olsun, ISO/TS 16949:2016 sertifikasını kendi başlarına alamasalar da, sahayı destekledikleri için saha denetimine dahil edilir.
Otomotiv endüstrisi içerisinde iso 16949 belgesine sahip işletmelerin diğerlerinden daha ayrıcalıklı olduğu ve yönetiminin çok daha iyi yapıldığı yadsınamaz bir gerçektir. Son dönemde otomotiv endüstrisinde yaygın şekilde görülen bu belge sayesinde şirketin itibarı artmaktadır.
Otomotiv endüstrisi için düzenlenen bu standardın temeli 1999 yılında ISO 176 teknik komitenin birleşmesiyle oluşturulan, içerisinde Avrupa ülkeleri otomotiv standartlarını ve Amerika'daki otomotiv standartlarını barındıran yeni bir standart olan IATF 16949 (Interntional Automotive Task Force) kurulmasıyla başlamıştır. Daha öncede bahsedildiği üzere, ISO'nun 1987'de kadar ürün standardı yayınlamasına karşılık 1987'den sonra sistem standardı yayınlamaya başlamasıyla birlikte, otomotiv için sektör bazlı kalite yönetim sisteminin kurulması adına bir adım atılmıştır. Nitekim bu standart, otomobil üreticileri ve tedarikçileri tarafından benimsenmiştir. Avrupa ve Amerika'daki tüm otomobil üreten firmalar bu standardı tedarikçilerinden ön şart olarak istemiş ve orijinal ekipman üreticileri (OEM) için zorunlu tutulan bir standart haline gelmiştir.
Otomotiv endüstrisindeki üretim aşamalarında ABD'de QS 9000, Almanya'da VDA 6, Fransa'da EAQF, İtalya' da AVSQ ulusal ölçekte ve IATF 16949:2016 kalite yönetim sistemi ile uluslararası ölçekte otomotiv sektörü için kalite standartları yayımlanarak kalite yönetim sisteminin gelişmesine yardımcı olmuştur. IATF 1997'de uluslararası araç üreticileri grubunun üretici kuruluşlarından ve ulusal ticaret birliklerinden oluşmuştur. IATF üyelerine bakacak olursak; BMW Group, Daimler Chrysler, Ford Motor Company, General Motors Company, PSA Peugeot-Citroen, Renault, Volkswagen, Fiat, ulusal ticaret birliklerinden olan AIAG (ABD), VDA 6 (Almanya), ANFIA (İtalya), FIEV (Fransa), SMMT (İngiltere)'dir. Bu standartta bulunan Amerikan (QS 9000), Alman (VDA 6.1), Fransız (EAQF) ve İtalyan (AVSQ) otomotiv kalite yönetim sistemleri çok çeşitli ihtiyaçları karşılamaya yönelik bir araya gelmişlerdir.
Ulusal ölçekte yayınlanan kalite yönetim sistemlerinden de kısaca bahsedecek olursak; QS 9000 Daimler Chrysler, Ford, General Motor'un kendi tedarikçilerinin kalitesini yükseltmek adına AIAG (otomotiv endüstrisi faaliyet grubu) yoluyla yayımlanan kalite standardıdır. VDA 6 (Alman Otomotiv Endüstrisi Birliği), Almanya'daki otomobil üreticileri tarafından oluşturulan kalite yönetim sistemi belgelendirilmesidir. Mercedes, BMW, Audi, Volkswagen, Porsche otomobil üreticileri ve bunların tedarikçilerinin de içinde bulunduğu birliktir. EAQF (Tedarikçi Kalite Yeteneğinin Değerlendirilmesi), Renault, Citroen, Peugeot firmalarının içinde bulunduğu Fransız otomobil üreticilerinin tüm tedarikçileri ile olan ilişkilerinin düzenlemek adına yayınlanan kalite standardıdır. AVSQ, FIAT grubu ve İtalyan Otomotiv Sanayisi Derneği (ANFIA) katılımıyla oluşmuştur. Otomotiv sektörüne ait kalite çalışmalarının planlandığı bir standarttır.
IATF 16949 standardının geçmişine bakacak olursak, ilk defa 1999 yılında QS 9000'e ek gereklilikler getirilerek standart oluşturulmuştur. ISO 9001:2000 standardı temel alınarak hazırlanmış ISO/TS 16949:2002 revizyonu ile ikinci değişim süreç bazlı yapılmıştır. Bu standartta birçok zorunluluk bildiren ifadeler kullanılmıştır. 26 Mart 2002 tarihinde yapılan revizyonun 2008 yılına kadar yürürlükte kalmasına karar verilmiştir.
İlk basımında Amerika ve Avrupalı otomobil üreticileri standarda destek verirken, 2009 revizyonu ile Japon otomobil üreticileri JAMA'nın da eklenmesiyle birlikte, ISO/TS 16949:2009 kalite yönetim sistemi oluşturulmuştur.24 Standartta çok büyük değişiklikler yapılmamıştır. Asıl önemli değişiklikler Ekim 2016 revizyonu ile gerçekleşmiştir. Standart temel kalite yönetim şartlarının yanı sıra, müşteri özel istekleri ve ihtiyaçlarını da karşılayacak düzeyde hazırlanmıştır. Standartta vurgulanmak istenen temel düşünce, tedarik boyunca sürekli iyileştirmeyi hedeflemek, hataları düzeltmek yerine, hata yapılmaması yaklaşımını benimsemek, hata ve eksiklikleri önlemek, ürünle ilgili müşteri geri bildirimlerini dikkate almak ve kalite yönetim sistemin oluşturulmasını ve yönetilmesini sağlamaktır.